Portugal (I)

In Nederland kennen we niet zo heel veel mensen die de Spaanse taal machtig zijn, maar als iemand "manana" roept, dan weet iedereen wat wordt bedoeld. Morgen. Wat je kunt uitstellen tot morgen moet je beslist niet vandaag doen. Heel wat anders dan wat Calvijn onze voorvaderen heeft ingepeperd: Stel niets uit tot morgen wat we vandaag nog kunnen doen. Een nuance verschil, maar toch. We hebben niet gemerkt dat veel Spanjaarden ermee behept zijn, maar wij hadden er wel last van. Daarom met enige vertraging hierbij de eerste van de drieluik over onze tocht langs Portugal.

De eerste haven die we Portugal aandeden was Vino de Castello, ongeveer 35 mijl zuidelijk van Bayone (het laatste plaatsje in Noord west Spanje waar we zijn geweest). Vanaf zee zie je allengs het landschap veranderen. Van hoge woeste kapen in Gallicië naar een lager heuvellandschap met mooie glooiende hellingen. Het was een rustig en relaxed tochtje. Warm, geen wind, de motor stond bij en de stuurautomaat deed zijn werk. Dromerig kijk je om je heen. Een deining vanuit de Atlantische oceaan deed de boot in een regelmatige cadans zachtjes heen en weer zwaaien. Zo nu en dan kom je een vissersboot tegen en zwaaien we vriendelijk naar elkaar. Een koppeltje meeuwen vliegt achter de visserboot aan op zoek naar een lekker hapje. In de verte vaart een vrachtschip, hoog opgeladen met containers. Van tijd tot tijd moeten we uitwijken voor een vlaggetje dat boven op een drijver de plaats van het net van een visser markeert. Soms doet een klein briesje rimpeltjes op het water verschijnen en de golfjes zoeken zich in een onregelmatig patroon een weg naar de kim. De kust laat zich vandaag van z'n mooiste kant zien. Huizen in allerlei kleuren liggen als parels in de zon te schitteren en antennes en windmolens steken hoog uit op de hoogste heuvel in de omgeving. Nee, vervelen doen we ons niet op zee. Vino de Castello heeft een kleine jachthaven, voornamelijk in gebruik bij "locals" voor hun wat kleinere vissersbootjes. Er is niet zoveel plaats voor gasten, maar wij hadden geluk: We werden opgevangen door de havenmeester in zijn rubberboot, begeleid naar een grote boot waar we tegenaan mochten liggen. Hij was heel gedienstig in het helpen afmeren van de boot en te wijzen waar we alles in het plaatsje konden vinden. Ineens stond er een man met een groene pet naast ons. De douane. Hij wilde graag de scheepspapieren zien en de paspoorten. Allerlei formulieren kwamen te voorschijn en de diverse gegevens werden overgenomen. Vooraf waren we al gewaarschuwd voor de Portugese douane. Van tijd tot tijd komen ze aan boord, moeten ze van alles bekijken en kunnen ze heel vervelend doen. Ans en ik keken elkaar al aan: "Nu begint het". Maar nee, nadat de formulieren waren ingevuld vertrok hij heel vriendelijk knikkend weer. Dit tafereel deed zich in iedere Portugese haven voor die wij nadien hebben aangedaan. Bijna altijd hadden we als eerste contact met de man met de groene pet. Steeds vriendelijk een hand gegeven, geduldig de papieren laten zien, de meest gulle glimlach en met de Portugese douane hebben wij geen last gehad. Het stadje was gezellig, de koffie heel goedkoop en de straten lagen er schoon bij. Later zagen we dat de straten werden schoongehouden door dames in grijze en blauwe schorten die een grote stofzuiger achter zich aan sleepten met een lange slang. Een groot geel zwaailicht boven op de stofzuiger completeerde het beeld. Veel Portugezen - met name de jongeren - bleken de Engelse taal goed machtig. Fruit kopen op de hoek van de straat werd beklonken door zoon of dochter met ma op de achterhand met de portemonnee in de hand. En afgeven op de Spanjaarden lijkt hier een nationale sport. We zijn de volgende dag doorgevaren, want we wilden graag Porto zien, de stad waar Co Adriaanse de plaatselijke voetbalclub Porto traint. De tweede grote stad in Portugal na Lissabon. Porto heeft echter geen jachthaven en geen plaats om te ankeren. Daarom naar een plaats zo'n 10 mijl noordelijk van Porto, Povoa de Varzim zodat we met de bus en metro naar Porto konden gaan. Povoa is een klein stadje met een enorm casino aan de boulevard. Internetten kun je in de bibliotheek waar 6 oude computers ter beschikking staan. We hebben er 3 geprobeerd maar na een paar minuten hielden ze er mee op. Uit de reactie van de beheerder bleek dat dit geen ongewoon verschijnsel was. Maar het openbaar vervoer was toppie: Perfect georganiseerd met prachtig materieel. Een kapitaalinjectie vanwege het Europese voetbalkampioenschap vorig jaar? En met de buschauffeurs leek iets bijzonders aan de hand; een pracht verhaal, maar daarover in de volgende editie meer.

Porto ligt tegen een paar heuvels aan gebouwd aan de rivier de Douro. De streek staat bekend om de portwijnen. En daar wilden we wel meer van weten. Er is een speciaal museum voor portwijnen. Zijn we heen geweest. Helaas, nooit moeten doen. Het was niet meer dan wat foto's aan de muur, een paar lege wijnvaten en een of twee oude stempels in een vitrinekast. Maar ergens anders hebben we wel de portwijn kunnen proeven. Best wel lekker. De druiven worden verbouwd verderop de binnenlanden in op de hoge hellingen langs de Douro. Met een rondvaartboot zijn we er heen gevaren, 's morgens vroeg weg, ontbijt en lunch onderweg geserveerd. Tot laat in de middag. Een soort reisje langs de rijn. Oubollig wellicht maar wel leuk. Onderweg 2 zogenaamde kamersluizen gepasseerd, bij de eerste ging het waterpeil 14 meter omhoog, bij de tweede 35 meter (dit is geen typefout, echt 35 meter). Aan het eind van de middag kwamen we aan in het plaatsje Regua, midden tussen het druivengebied.
Een heel groot beeld van Sanderman stond daar hoog op een heuvel geposteerd. Zijn Zorrohoed schuin op het hoofd, zorgeloos de verte in starend. 's Avonds met de trein weer terug naar Porto. In Porto leer je pas wat trappenlopen is. Langs nauwe straatjes, onder het te drogen gehangen wasgoed langs, onder de gloeiende zon, verzwelgend van de hitte. 's Morgens vroeg hadden we wat haast om de boot te halen; een staat was afgezet en daardoor moesten we 289 treden naar beneden. Wij deden dit maar één keer, maar de mensen die er woonden!! Oh, wat erg. By the way: Co hebben we niet gezien.

Een paar dagen later zijn we doorgevaren naar Peniche, iets meer dan 100 mijl verder en één nacht doorvaren. Peniche is een wat grotere vissershaven, aan de zuidkant van een klein schiereiland. 's Morgens vroeg kom je vanuit zee bij een grote rotsformatie de bocht om en je ziet ineens heel veel kleine vissersbootjes, misschien wel 200 stuks. Niet voor niets want hier bleek wel erg veel vis te zitten. We wilden hier graag voor anker, maar helaas was daarvoor geen plaats. Hier ontmoetten we Martijn, een Zeeuwse knul die aan het zeezwerven was gegaan. Nog een beetje boos omdat hij niet de beschikking kreeg over een mosselschip waar hij meende recht op te hebben. Op weg naar de Carieb (en misschien ging hij nog wel verder) en erg gedreven door het vrijheidsstreven. Z'n boot heeft de niet allerdaagse naam "Rot op" van hem meegekregen, daarmee aangevend dat hij zelf z'n weg wel bepaalde en daarvoor geen anderen nodig had - hoewel, met een meisje zou naar we begrepen het wel een ander verhaal worden maar de ware was nog niet gevonden. Iemand had hem gevraagd of hij niet mee mocht varen naar de Carieb, maar z'n reactie was: Rot op. Maar was het een
meisje geweest, dan … In de haven lag ook een Franse boot, een protestboot tegen de nucleaire industrie. Om de benodigde aandacht te trekken hadden ze geen gewone zeilboot, maar een boot waarop 5 surfzeiltjes te plaatsen zijn. En met 5 man hangend aan de giek wilden ze de oceaan over. Een Portugees verzuchtte: That Frenchman are really crazy.

De volgende haven was Cascais, een voorstad van Lissabon. Hier hebben we kunnen testen hoe sterk de ankerketting is en hebben we kunnen ervaren hoe de swell het badkuipeffect kan bewerkstelligen. En het binnenvaren van Lissabon. Prachtig. Maar daarover de volgende keer meer..

Ans & Gerjan