Het Panamakanaal

Wie kent het niet, het Panamakanaal, een strookje water dat Noord- en Zuid Amerika van elkaar scheidt. Het verbindt de twee Panamese steden Colon aan de Caribische Zee en Panama City aan de Pacific kant. Bij het naderen van Colon zien we veel grote zeeschepen buiten de pieren voor anker liggen, wachtend op een doortocht door het kanaal. We zeilen tussen deze zeekastelen door en vlak voor de pieren van Colon komt ons een zeilschip tegemoet. Terwijl we elkaar passeren schreeuwden ze ons toe: "Wees voorzichtig in Colon, het is er levensgevaarlijk". Nu hadden we al gelezen dat je voorzichtig moet zijn in Colon; regelmatig worden mensen op straat beroofd en in bepaalde wijken nemen ze de willekeurige voorbijganger op de korrel met hun pistool of geweer.We gaan voor anker tussen een stuk of twintig andere zeilschepen. Eerst het schip van kant om daarna met de dinghy naar de kant te varen, naar de Panama Yacht Club, een jachthaven die al sinds 1928 bestaat en reeds vele beroemde zeilers heeft ontvangen. Ze zaten aan dezelfde bar, waar wij nu ons pilsje drinken.

Om in te klaren moet je diverse kantoren langs en elk heeft weer tig copieen nodig van de paspoorten, de scheepspapieren en meer van dat soort documenten. Gelukkig kent Pieter van het Nederlandse zeilschip "Bearne" Colon als zijn eigen broekzak en helpt ons langs al deze kantoren. Bij de havenmeester staan we versteld van de omvang van de achterste van een administratieve dame; zelfs een volwassen Zeeuws paard zou hierop nog jaloers zijn. Wachten... nog eens wachten... formulieren invullen... aantal copieen uittellen... wachten... tjonge, het duurt uren maar eindelijk is al het papierwerk achter de rug.

We wilden in Colon nog een paar dingen aan de boot regelen, o.a. wilden we een bimini, een zonnetent over de kuip. Nu hadden we dat al tig keer geprobeerd in de USA, maar helaas... wachttijden van 6 tot 8 weken... en prijzen waarmee je volgens ons ook een heel vliegtuig kunt kopen. We behielpen ons soms met een paraplu om ons tegen de felste zon te beschermen, maar dit is echt behelpen.Vragen bij andere cruisers leverde ons de naam Alie op, een Duitser, die met zijn boot aan de andere kant van het Panamakanaal ligt.Gelijk maar bellen. Jawel, hij wilde het wel doen, maar hij was op dat moment nogal druk. De volgende dag zou hij ons terugbellen. Volgende dag... geen telefoontje. De dag erna... geen telefoontje. Wij nog eens bellen... geen gehoor. Chips ... weer geen bimini. We leerden alras het fenomeen van de Panamese tijd kennen. Over een uur kan een paar uur duren ... of de dag erna ... of volgende week. Of .. nooit.

Colon is een wat verlopen stad. Prachtige historische gebouwen maar slecht onderhouden. Er zijn heel veel kleine winkeltjes, meestal gerund door Chinezen met hun familie. Heel veel ijzerwaren zaakjes, waar je de gekste dingen kunt kopen en regelen. Een markt, voor de helft overdekt, waar vlees, eieren, groente en heel veel soorten fruit voor een vriendelijk prijsje over de toonbank gaan. Overal heel vriendelijke mensen, erg behulpzaam en in de hoofdstraat om de 200 meter een zwaar bewapende politie agent. Nee, wij hebben ons hier geen moment onveilig gevoeld. Maar toch, voor de zekerheid gingen we na 4 uur ‘s middags niet meer de stad in.

Diverse cruisers waren bezig met de voorbereidingen om door het Panamakanaal te varen, naar de Pacific. Daarvoor moet je 6 sluizen door (3 aan elke kant). In Nederland doen we daarover niet zo moeilijk. Je blaast op je hoorn, de sluisdeur gaat open en je vaart naar binnen. Nee, niet in Panama. Nadat je hebt betaald (1500 dollar, waarvan ongeveer de helft borg), dan krijg je een datum en een tijd, wanneer je de sluis in mag. Je krijgt een adviser (een pilot) aan boord en ook moet je beschikken over 4 mensen die de lijnen naar de kant moeten bedienen. 4 lange lijnen van elk 40 meter kun je huren en ook heb je minstens 10 autobanden nodig, gewikkeld in landbouwplastic om als stootkussen te dienen mocht er iets fout dreigen te gaan. Tja, het is niet zo maar wat!!! Het meeste kun je regelen in de jachtclub (alles is te huur... vaak te duur, maar veel keuze heb je niet). En voor de vier extra mensen aan boord hoop je mede cruisers te kunnen strikken. Wij zijn ook een paar keer als line-handlers meegeweest. Ook wel nuttig, want daarmee krijg je een redelijk beeld waarom ze zo moeilijk doen bij het passeren van een paar sluizen.

Om half vier wordt je geacht voor anker te gaan op een bepaalde plaats (de Flats). Een uurtje later... nou ja, Panamese tijd dan... wordt de adviser aan boord gebracht en vaar je op zijn aanwijzing naar de sluis. Meestal zijn het drie zeilboten tegelijk die vlak voor de sluis aan elkaar worden geknoopt. Daarna gaat de hele vloot de sluis in, achter een groot vrachtschip aan. Aan elke kant van de sluis staan twee mensen die - met een Keesje - een dunne lijn overgooien waaraan de trossen van de boot worden bevestigd. De trossen worden aan de wal gehesen en vastgezet op een bolder. De line-handlers hebben nu als taak om de vloot van 3 zeilschepen in het midden van de sluis te houden. De sluisdeur gaat dicht en kolkend stuwt het water je 10 meter omhoog. Zo gaat het ook bij de volgende twee sluizen. Daarna kom je op een groot meer. ‘s Nachts mogen jachten hier niet varen dus de adviser brengt je naar een mooring, waar elke boot afzonderlijk wordt vastgezet. De adviser gaat naar huis en wij slapen met z’n allen (minstens 5 personen, vaak nog meer) aan boord. Een crime voor de schipper, want vooraf heeft hij - vaak ook de schippersvrouw - zoveel bedden als nodig is vrij moeten maken. De volgende dag vroeg... nou ja, Panamatijd... komt een verse adviser aan boord. Sommigen nemen nog snel even een duik in het water. Uitkijken is het wel want er zwemmen hier krokodillen rond.

De tocht over het meer is prachtig, een kleine 30 mijl langs allerlei eilandjes, bergtoppen en historisch belangrijke plekken. Op de motor, want zeilen mag je hier niet. Aan het eind van het meer liggen weer drie sluizen en die brengen je 30 meter naar beneden. Je vaart onder de American Bridge door die Noord- en Zuid Amerika met elkaar verbindt en zowaar, we bevinden ons op de Pacific. De verre einder laat een stukje zien van de ontzettend grote plas water die er achter ligt. We gaan voor anker en toosten met een borrel op de goede afloop. Rond om ons heen diverse zeilboten en daartussen ontwaren we de echte zeeschuimers. Ze laten zich herkennen door de vele jerricans op het dek, de bruine roeststrepen langs de boeg, een ronkende en rokende motor en een aftands roeibootje achter hun boot. En de zeeschuimer zelf? Lange haren, pluizende baarden en een melancholieke blik in de ogen. En nee, wij voldoen nog lang niet aan dit beeld!!!!

Nagenietend in de kuip denken we aan Alie. Die zou hier ook ergens voor anker moeten liggen. Een telefoontje kan nooit kwaad. En zowaar, hij neemt de telefoon op. Hij is toch wel verrast dat we vlak in de buurt voor anker liggen, weliswaar in een andermans boot, maar toch. Hij geeft aan waar zijn boot ligt en steekt zijn hoofd uit de kajuit. Oef ... ik schrik me rot ... lange haren, een pluizende baard en een melancholieke blik in de ogen. En ook zijn boot voldoet aan de beschrijving van de echte zeeschuimer. En moet hij onze bimini maken??? Dat wordt niets. Maar vriendelijk geeft hij aan dat hij de volgende dag even langskomt. Nou ja, vooruit dan maar. De volgende dag laat hij op andere boten zijn werk zien, ziet er toch wel aardig uit. We zullen de gok maar wagen, dus we maken een afspraak voor over een paar dagen.

Wij gaan terug met de bus, naar Colon, naar onze eigen boot. We komen bij de dinghy en zien tot onze schrik de Panama Yacht Club half afgebroken. Veel mensen met bouwhelmen lopen rond en een heftruck duwt weer een muur om. De ingang is geblokkeerd met een paar grote zeecontainers. Een jarenlange ruzie met de buurman, een groot container overslag bedrijf, is de achtergrond. Ze waren het treuzelen van de jachthaven zat en met rugdekking van de burgemeester bezetten ze het terrein en gooien alles plat. De boten in de jachthaven krijgen een maand de tijd om een andere plek te zoeken. Ongeveer 3 mijl verder is nog een jachthaven, die ziet z’n kans schoon en verhoogt haar prijzen met bijna 100%. En wij moeten toch echt in de jachthaven liggen om Alie zijn werk te laten doen. En zowaar, altijd doet zich weer een oplossing voor. Een aantal boten zoeken hun heil elders en wij kunnen voor even op de vrijgekomen plaatsen liggen.Op de afgesproken dag komt Alie ... en echt ... zowaar op tijd. Hij heeft materiaal bij zich, een lasapparaat en een buigapparaat. Alleen grote bochten kan hij er niet mee maken. Terwijl toch drie lange buizen in eenzelfde bocht moeten worden gebogen. Ik heb een boom nodig, zegt Alie, met een paar stammen. Hij schuimt het terrein over , tussen de overgebleven resten van de jachthaven. Even later komt hij terug en gaan we in optocht met de buizen naar de boom die hij heeft uitgekozen. Hij zet de pijp tussen twee stammen en begint te buigen. Oh, oh, denk ik, was ik er maar nooit aan begonnen, dit wordt niets.5 uur later is de bimini klaar, alle buizen prachtig gebogen en precies op maat. Hij gaat er met zijn volle gewicht aan hangen. Dat houdt wel, zegt hij. Het blijkt een man met gouden handen met de ware Duitse grundlichkeit. Geweldig.

Een tijdje later gaan we zelf door het Panamakanaal. Vier linehandlers aan boord, schip opgeruimd, voldoende eten en drinken aan boord, 10 banden aan de zijkant van het schip en zowaar, de adviser is op tijd. Er waren niet genoeg advisers, dus we gingen als enig zeilschip de sluis in, hangend aan de 4 lange lijnen. De volgende dag kwamen we op de Pacific aan. Toch met enige weemoed denken we terug aan de vele prachtige en lange tochten over de Caribische Zee en de vele mensen die we daar hebben ontmoet. Maar nieuwe avonturen lonken, nieuwe verten wuiven ons tegemoet. De Spirit ligt te dansen op de golven, zij heeft er zin in. En ja, wij ook. Met ons motto fier in top:
Sailing into the world
With a lot of Spirit
And a twinkle in the eye.

Tot de volgende keer.

Ans en Gerjan