De Marquesas:

Men zegt wel: De plannen van een cruiser staan geschreven onder de vloedlijn in het zand van het strand. Daarmee aangegeven dat je als cruiser zo flexibel als boter moet zijn als gevolg van weersomstandigheden, pech en soms andere ideeen.

We koersten op het eiland Hiva Oa (Frans Polynesie) aan, omdat dit een “port of entry” is en je hier kunt inklaren en al het papierwerk doen zodat je je niet als een illegaal over de eilanden behoeft te bewegen. Onderweg hadden we radiocontact met andere zeilers en een opperde om het eiland Fatu Hiva aan te doen. Want, redeneerde hij, anders kun je dit eiland nauwelijks meer aandoen, omdat de koers dan altijd tegen de golven, de stroom en de wind ingaat. Maar, er staat een dikke boete op als je niet eerst een port of entry aandoet, weersprak een andere zeiler door de radio. Kijk maar op pagina zoveel van de zeilgids (pilot). Nu was dit boekje al bijna 15 jaar oud en geschreven door een Amerikaan, die een heilig ontzag hebben voor alles wat met regels te maken heeft.
Maar het eiland Fatu Hiva is het meest oorspronkelijke van alle eilanden van de Franse Marquesas, er is geen vliegveld en hordes toeristen kom je er niet tegen. Trouwens, in het verleden heeft nog nooit iemand die boete betaald. Na nog wat discussie werd besloten koers te zetten naar dit eiland, hopend dat we geen Franse douane tegen kwamen en of dat ze anders ook de uitdrukking kenden: “Met de Franse slag naar de regels kijken”.

Het donker van de nacht loste langzaam op. Voor ons zagen we de hoge massieve contouren van het eiland Fatu Hiva. De golven beukten op de rotsen en het witte schuim spatte hoog de lucht in. Met een ruime bocht voeren we om het eiland heen en ankerden in 10 meter water in een prachtige baai. Om ons heen lagen nog een paar zeilboten, ook gokkend op de Franse slag van de Franse douane. Hoge rotsen omsloten ons en vanuit de verre hoogte mekkerden ons een aantal geiten toe. Voor ons een klein strandje omzoomd door palmbomen en erachter een klein dorpje met – wat later bleek – zo’n 200 inwoners.

Een gevoel van voldoening gaat door je heen. Een tocht over zee van 3000 mijl ligt achter ons, afgelegd in 20 dagen en 20 uur. Een week korter dan we in eerste instantie hadden gedacht. Op een paar scheurtjes in het zeil na is alles goed gegaan en met gezwinde spoed stormden we door het water. Later hoorden we van andere zeilers dat dit ook anders kan. De een had een gebroken giek, een ander kwam door een hoge golf met de mast plat op het water terecht, bij weer een ander ging de stuurautomaat kapot en moesten ze met twee personen aan boord meer dan 1000 mijl met de hand sturen, dag en nacht. En weer een ander werd geplaagd door windstiltes en deed er vanaf Costa Rica 55 dagen over. De laatste drie dagen hadden we te maken met hoge golven, veroorzaakt door een storm in meer zuidelijke contreien. Joekels van golven die ons schip flink deed rollen. Deze golven hadden we nog niet eerder gezien en met recht mogen we zeggen dat het joekelrecord opnieuw is gebroken.

Na zo’n tijd op zee verlang je eigenlijk maar twee dingen: Weer eens een echte boerennacht maken (een nacht ongestoord slapen zonder wacht draaien en zonder de forse bewegingen van het schip) en voet aan wal zetten. Beiden hebben we gedaan. Na een verkwikkende nacht hebben we de dinghy te water gelaten en zijn de kant opgegaan. Naast het strand achter een kleine dam was een betonnen steiger aangelegd, waar we de dinghy konden achterlaten. Vriendelijk en met een brede greins werden we door een paar dorpsbewoners aan de kant geholpen. Een tiki (een in steen gehouwen afbeelding van een vroegere locale God) stond pontificaal over het kleine haventje uit te kijken. Geen hutjes als onderkomen voor de dorpelingen, maar prefabwoningen. Verbaasd kijken we om ons heen. Later blijkt dat een aantal jaren geleden het dorp is weggevaagd door een tsunami, een vloedgolf veroorzaakt door een aardbeving ergens in of langs de grote oceaan. De Fransen hebben daarna prefabwoningen laten aanrukken, houten huizen, waarbij het onderscheid tussen de huizen alleen door een andere kleur en de omliggende tuin wordt bepaald. Door het dorpje loopt een betonweg, die verderop overgaat in een pad van lavasteentjes. Machines staan klaar om de verbinding met een dorp aan de andere kant van het eiland ook van beton te voorzien.

De Franse invloed is onmiskenbaar. Met bakken aan Frans geld is de kade en de dam aangelegd, er zijn een tiental aluminium bootjes uitgereikt, de weg verbetert en de electriciteitsvoorziening is geregeld met een aantal brommende generatoren. Hier en daar staan schotelantennes voor een helder beeld op het televisiescherm. Nee, de mensen komen hier niets tekort. Dat merken we als we wat fruit proberen te scoren. Lokaal geld hebben we niet want er is geen bank. Ruilhandel dus. Waar echter vroeger de bekende kraaltjes en spiegeltjes voldoende waren om alle deuren open te trekken, dat is er nu niet meer bij. Zij geven wel aan wat ze willen: Flessen sterke drank (de eilanden zijn allemaal drooggelegd), wijn en touw van minstens 10 meter. Of breng maar mee wat je kwijt kunt dan zoeken zij er wel uit wat ze zouden kunnen gebruiken. Uiteindelijk hebben we bij een jonge vrouw fruit kunnen bemachtigen in ruil voor een aantal niet meer gedragen oorbellen. Grote zoete en saprijke pompelmoezen – vruchten die volop aan tropische citroenachtige bomen hangen – sinasappels en citroenen. We konden weer even vooruit.

Overal is het groen en prachtige bloemen hangen kleurrijk aan de bomen. Er valt genoeg regen om al dit moois water te geven, vanwege de hoge bergrug die over het eiland loopt en de passaatwolken omhoog dwingt om haar water af te geven. We hebben een tocht door het regenwoud gemaakt, langs nauwe paadjes en klimpartijen over de rotsen, een route die vroeger ook door de hier wonende kanibalen werden gebruikt om hun buit in de kookpotten te stoppen. Aan het eind vonden we een waterval waar we een verkoelende duik in het water namen (in de baai was zwemmen niet direct aan te bevelen vanwege de vele haaien die hier rondzwemmen). We hebben gevolleybald met een gemixed team van locals en cruisers. We zijn naar de plaatselijke zondagsmis geweest, niet direct vanwege de in het Polynesisch uitgesproken preek maar vanwege het vrolijke geluid van de zang, erg melodieus en begeleid door een enthousiaste gitarist. De mensen hebben hier allemaal het katholieke geloof. Vroeger was hier ook een protestantse dominee, maar de priester bood een kilo suiker en een kilo bloem en daar kon de dominee niet tegen op. Als je door de straatjes loopt, dan wordt je overal aangesproken door vriendelijke mensen die je uitnodigen om hun tapa’s en houtsnijwerk te komen bewonderen. Je komt op een binnenplaatsje met onder een afdakje hun werkplaatsje. We zagen tot onze verbazing moderne machines staan (zagen, freesmachine etc.) om de “handgemaakte” tiki’s te fabriceren. Er is een hoop veranderd sinds Thor Heyerdahl hier vlak voor de tweede wereldoorlog in zijn hippietijd een jaar doorbracht om het “terug naar de natuurgevoel” te beleven.

We zijn een week op dit prachtige eiland gebleven en hebben genoten van de vriendelijke en goedlachse mensen en de natuur. Daarna hebben we nog 5 eilanden aangedaan, soms na een nachttocht en soms in een dagtocht om de afstand te overbruggen. Overal vindt je min of meer dezelfde sfeer als hierboven omschreven. Met de prachtigste baaien waar we het anker uitgooiden.

Volgende week vertrekken we naar de Tuamoto’s, ook een eilandengroep van Frans Polynesie, zo’n 500 mijl in zuidwestelijke richting. Kleine atollen, waarbij de eilanden omringd worden door koraalriffen en nauwe doorgangen tussen de riffen de toegang tot deze atollen vormt. Vroeger een gevaarlijk gebied vanwege de moeilijke navigatie en de eilanden door de lage ligging moeilijk vanaf zee te zien zijn.We vertrouwen echter op onze GPS (in landtermen heet dit een Tom Tom) en een nauwgezette uitkijk.

Hoe we het daar zullen ervaren? We laten het u weten.

Tot de volgende keer.